O χαρακτηρισμός “τοξικός” χρησιμοποιείται συχνά για να αναφερθεί σε έναν χώρο εργασίας που προκαλεί αρνητικά συναισθήματα, ωστόσο, η έννοια δεν είναι αρκετά σαφής από μόνο της ως προς το τι ακριβώς σημαίνει. Έχει διαφορά το να είναι ένα εργασιακό περιβάλλον ή οι εργοδότες και οι συνάδελφοι τοξικοί από το να είναι απλώς ακατάλληλος ο εργοδότης ή οι σχέσεις με τους συναδέλφους να μην είναι ιδανικές.
Το WorkLife επεδίωξε να ρίξει λίγο περισσότερο φως στην έννοια της τοξικότητας στον εργασιακό χώρο μιλώντας με διάφορους ειδικούς του κλάδου. Παρακάτω ακολουθεί μια πιο βαθιά ανάλυση της τοξικότητας στον εργασιακό χώρο τόσο στις πιο ακραίες μορφές, όπου είναι πιο ευδιάκριτη, όσο και στις πιο ήπιες, όπου συνήθως περνά απαρατήρητη.
Ένα τοξικό εργασιακό περιβάλλον οδηγεί σε αυξημένο άγχος στην καθημερινή επαγγελματική ζωή. Οι διευθυντές που ασκούν πίεση, τα αυστηρά deadlines, το χάσμα επικοινωνίας μεταξύ των εργαζομένων και της διοίκησης και πολλά άλλα είναι σημάδια ενός τοξικού χώρου εργασίας. Η έλλειψη αναγνώρισης, η ευνοϊκότητα, η ανθυγιεινή επικοινωνία, τα κουτσομπολιά και ο μεγάλος κύκλος εργασιών είναι μερικοί λόγοι που προκαλούν εργασιακή εξουθένωση.
Τοξική εταιρική κουλτούρα
Η εταιρική κουλτούρα, οι κανόνες, οι αξίες, οι πολιτικές και οι πρακτικές που γίνονται αποδεκτές σε έναν οργανισμό μπορεί να είναι τοξικά. Ένας ορισμός που έχει διατυπωθεί για την τοξική κουλτούρα σε μια εταιρεία είναι πως είναι εκείνη της οποίας τα συστήματα και οι κανόνες υποστηρίζουν ή διαιωνίζουν τη δυσπιστία, τον φόβο, την αγένεια και τον εκφοβισμό στους εργαζομένους.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι η μονόδρομη επικοινωνία από τον εργοδότη στον εργαζόμενο και η έλλειψη χώρου για έκφραση των αναγκών και τον επιθυμιών του εργαζομένου. Αυτό κάνει το εργασιακό περιβάλλον πιο αυταρχικό και λιγότερο συνεργατικό, επηρεάζοντας σίγουρα και την ποιότητα του αποτελέσματος. Όλα αυτά ενισχύονται επειδή σε αυτό το περιβάλλον η κακή συμπεριφορά δεν γίνεται απλώς αποδεκτή, αλλά διαιωνίζεται και επιβραβεύεται.
Διαβάστε επίσης: Έρευνα | Οι υπάλληλοι που νιώθουν ότι δεν τους ακούν, παραιτούνται
Σύμφωνα με μια παγκόσμια μελέτη του Ινστιτούτου Υγείας McKinsey, το 1/4 των εργαζομένων σε όλο τον κόσμο αναφέρει τακτικά ότι έχει βιώσει υψηλά επίπεδα τοξικής συμπεριφοράς στον χώρο εργασίας. Στο μεταξύ, η τοξική συμπεριφορά σε μια εταιρείας συνδέεται άμεσα με την παραίτηση του προσωπικού. Οι εργαζόμενοι που δήλωσαν ότι βιώνουν τοξική συμπεριφορά στην εργασία τους είναι οκτώ φορές πιο πιθανό να αναφέρουν υψηλότερα επίπεδα συμπτωμάτων επαγγελματικής εξουθένωσης. Αυτό καθιστά έξι φορές πιο πιθανό να θέλουν να αφήσουν τη δουλειά τους μέσα στους επόμενους τρεις έως έξι μήνες.
Συμπερασματικά, η τοξική συμπεριφορά στον χώρο εργασίας είναι ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας για την πρόθεση παραίτησης εντός των επόμενων τριών έως έξι μηνών. Στην πραγματικότητα, ωθεί τους εργαζόμενους να παραιτηθούν τέσσερις φορές περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο παράγοντα στον χώρο εργασίας που αξιολογήθηκε στην έρευνα. Ο μέσος άνθρωπος περνάει 90.000 ώρες στη δουλειά κατά τη διάρκεια μιας μέσης ζωής. Είναι λοιπόν κατανοητό ότι θέλουμε να περνάμε τον χρόνο μας σε ένα υγιές, άνετο και γεμάτο χαρά περιβάλλον.
Τοξικός vs. ακατάλληλος εργοδότης
Ένας ακατάλληλος εργοδότης μπορεί να είναι κάποιος που δεν έχει τις τεχνικές ή διοικητικές δεξιότητες για να ηγηθεί καλά ενός έργου, αλλά αυτό έχει τεράστια διαφορά από το να είναι τοξικός. Ένας τοξικός εργοδότης μπορεί να είναι πολύ ικανός από άποψη δεξιοτήτων αλλά να επιδεικνύει άσχημη συμπεριφορά στον τρόπο που αντιμετωπίζει τους ανθρώπους.
Πιθανές τοξικές συμπεριφορές εκ μέρους ενός εργοδότη είναι το να γελοιοποιεί τους υπαλλήλους και να τους υποτιμά κάνοντας αρνητικά σχόλια. Ακόμα, οι τοξικοί εργοδότες μπορεί να παίρνουν τα εύσημα για τη δουλειά των άλλων ή να πιστεύουν πάντα ότι έχουν δίκιο και ότι οι ιδέες τους είναι οι καλύτερες. Επιπλέον, μπορεί να αρνούνται να εξετάσουν άλλες λύσεις στα διάφορα ζητήματα και να μη συμμετέχουν σε αμφίδρομες συζητήσεις.
Διαβάστε επίσης: Έρευνα | τι ακριβώς θέλουν οι εργαζόμενοι από έναν εργοδότη
Τοξικοί συνάδελφοι vs. κακές σχέσεις με συναδέλφους
Ένας εργαζόμενος μπορεί να μην έχει τις ιδανικές σχέσεις με τους συναδέλφους του. Εξαιτίας διαφορών στον χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία ή ακόμα και την έλλειψη φυσικής επαφής σε περιπτώσεις τηλεργασίας, μπορεί οι εργαζόμενοι να μην έχουν ιδιαίτερες σχέσεις μεταξύ τους. Οι μπορεί αυτές να είναι και σημαντικά διαταραγμένες με τσακωμούς και κακή συνεργασία. Αυτά μπορεί να δημιουργούν αρνητικά συναισθήματα, αλλά δεν έχουν να κάνουν απαραίτητα με τοξικότητα.
