1 ευρώ = 1 δολάριο! Και τώρα; Ένα υποτιμημένο νόμισμα θα συνέφερε μια εξαγωγική υπερδύναμη όπως η Κίνα, αλλά όχι την πολλαπλά πλέον εξαρτημένη ΕΕ… Ανάκαμψη ελέω Κίνας (!) βλέπουν οι αναλυτές
Από την εφημερίδα Axianews 16/07/22
Τέλος εποχής για το κοινό νόμισμα, που έπειτα από σχεδόν 23 χρόνια ξαναπιάνει την απόλυτη ισοτιμία με το αμερικανικό νόμισμα, δηλαδή 1 προς 1 (1:1). Κοινώς, 1 ευρώ ισούται πλέον με 1 δολάριο! Για την ακρίβεια, την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές το ενιαίο νόμισμα είχε μάλιστα υποχωρήσει κάτω από το 1:1, προς το 0.99500, προτού αναπηδήσει και πάλι πάνω από το ψυχολογικό φράγμα, κάτι που ωστόσο δε δείχνει να κρατάει…
Περιχαρείς οι Αμερικανοί, ήδη έχουν αρχίσει να κλείνουν τις επόμενες διακοπές τους στη «φθηνή» πλέον Ευρώπη…! Και βέβαια, άλλη μία επιτυχημένη πρόβλεψη για τη στήλη μας (που θα πρέπει σοβαρά να μετονομαστεί σε «σας-τα-λέγαμε»), η οποία πριν αρκετούς μήνες προφήτεψε το 1 EUR/USD, και ακόμη πιο πριν από αυτό, την εντυπωσιακή άνοδο του δολαρίου (ο δείκτης DXY αγγίζει τις 110 μονάδες), η οποία όπως είχαμε αναλύσει θα συνέπεφτε με ένα γενικευμένο χρηματιστηριακό κραχ, κόντρα στην άνοδο του πληθωρισμού.
Οι απανταχού αναλυταράδες που δε βλέπουν δύο μέτρα μπροστά απ’ τη μύτη τους, πόσο μάλλον το χειρότερο πληθωρισμό του τελευταίου μισού αιώνα (ο αμερικανικός CPI έπιασε νέο υψηλό 40 ετών), όταν τελικά άρχισαν να αναγνωρίζουν το εξόφθαλμο, δήλωναν κατηγορηματικά πως ως αποτέλεσμα, το υπερπληθωρισμένο δολάριο θα υποχωρήσει, ενώ άλλα δήθεν χετζ πληθωρισμού, όπως τα μέταλλα ή τα κρυπτονομίσματα θα εκτοξεύονταν… διότι δήθεν είναι «sound money», δηλαδή αποπληθωριστικό χρήμα.
Κάποιοι γραφικοί τύποι και μάλιστα υποστηρικτές των κρυπτονομισμάτων, δηλώσαμε πως όχι μόνο δεν πρόκειται να γίνει αυτό, αλλά τα ίδια θα δεχθούν τέτοιο σφυροκόπημα που ίσως δούμε το Bitcoin κάτω από τα $20.000. Διότι πολύ απλά δε λειτουργεί έτσι η αγορά. Δεν παίζει με ηλίθιους κανόνες ανίκανων οικονομολόγων. Όπερ και εγένετο.
Ελπίζουμε πλέον κι ύστερα από όλα αυτά, οι αναγνώστες μας να πειστούν πως οι διεθνείς αγορές και ειδικά τα κρυπτονομίσματα αποτελούν ένα κάργα στημένο παιχνίδι, από το οποίο δεν πρόκειται ποτέ να κερδίσεις, εάν δεν εμπεδώσεις ένα απλό πράγμα: «Market doesn’t care about the economy».
Και τώρα;
Πίσω στα του ευρώ. Η σκέψη στο μυαλό όλων. Τώρα που πέρασε αυτό το νοητό όριο που κανείς δεν πίστευε ότι θα περάσει; Τώρα, η ζωή συνεχίζεται. Υπάρχουν άλλωστε καλά, όχι μόνο κακά, σε ένα υποτιμημένο νόμισμα.
Εντάξει πλάκα κάνουμε, μόνο κακό είναι όλο αυτό. Διότι στη θεωρία ναι μεν ένα «ελεγχόμενα ασθενές» νόμισμα προσφέρει πλεονέκτημα όσον αφορά πχ το εμπορικό ισοζύγιο, όπως συμβαίνει πχ. με τη λίρα της Τουρκίας που εξάγει ένα κάρο προϊόντα, ή το ρούβλι της Ρωσίας καλή ώρα, που αξίζει μόλις το 1/60 του δολαρίου (και πριν τον πόλεμο ήταν μάλιστα πολύ χαμηλότερα). Κι όμως έχουμε να κάνουμε με μια πανίσχυρη οικονομία. Δε θέλετε Ρωσία; Πάρτε παράδειγμα την Κίνα, τη ζωντανή απόδειξη ενός οικονομικού γίγαντα (πρώτη οικονομία πλέον στον κόσμο) που παράγει και εξάγει κυριολεκτικά τα ΠΑΝΤΑ, και όλα στις πλάτες του ταπεινού γουάν.
Εμείς βέβαια έχουμε το ωραίο αρχοντικό ευρώ και χαιρόμαστε. Στην πραγματικότητα αν ανοίξουμε το καπό, έχουμε μια Φεράρι με… κινητήρα Χιουντάι. Δυστυχώς στην περίπτωση της εξαρτημένης Ευρώπης που δεν είναι αυτάρκης ούτε όσον αφορά την ενέργεια αλλά ούτε και όσον αφορά βασικά καταναλωτικά αγαθά, τότε ένα υποτιμημένο ευρώ δε βοηθάει σε τίποτα. Κάθε άλλο. Για την ακρίβεια η Ευρώπη μόλις έχασε το πιο ισχυρό χαρτί της, το οποίο στην τελική δεν ήταν παρά… μπλόφα τις τελευταίες δεκαετίες.
Τον πόλεμο αυτόν είχαμε πει πως θα τον πληρώσει η Δύση και συγκεκριμένα η Ευρώπη (διότι οι ΗΠΑ μια χαρά κερδισμένες είναι), και την αρχή αυτού σηματοδοτεί η πτώση του ευρώ. Η αρχή μιας δεκαετίας ακρίβειας και ακραίου πληθωρισμού, με μια λέξη: μιζέριας. Όταν ακούς τον Μακρόν να προτρέπει τους πολίτες να μην ανοίγουν κλιματιστικό και άλλα τέτοια που θυμίζουν εποχές ελληνικής λιτότητας και μνημονίων, τότε καταλαβαίνεις προς τα πού πηγαίνει το πράγμα, και δε χρειάζεται καμιά απόλυτη ισοτιμία και καμιά «Αξία» να στο πει.
Δεν παράγουμε. Δεν εξάγουμε. Η Ευρώπη φέτος κατέγραψε ρεκόρ εμπορικού ελλείμματος. Αν δε γίνουν άμεσα ριζικές αλλαγές –ουσιαστικές, και όχι θλιβερά επιδόματα που δυσχεραίνουν την κατάσταση- τότε η Γηραιά Ήπειρος θα ξαναζήσει ένα Μεσαίωνα, μόνο που αυτή τη φορά ο υπόλοιπος πλανήτης, και δη η Ανατολή, θα ευημερούν.
Η Ευρώπη είτε πυροβόλησε τα πόδια της είτε έγινε το μεγάλο θύμα σε αυτόν τον πόλεμο…
Και κάτι ακόμα – την τελευταία φορά που το ευρώ υποχωρούσε κάτω από το 1:1 ήταν λίγο πριν η Ελλάδα του Σημίτη εισήλθε στην ΟΝΕ. Ω, ναι. Έκτοτε όμως ακολούθησε ανοδική πορεία, με αποκορύφωμα το 1,6 έναντι του δολαρίου, λίγο πριν σκάσει η κρίση του 2008. Δηλαδή με το που μπήκε η φτωχή Ελλάδα (το Χιουντάι) πλάι σε μεγαθήρια (Φεράρι), το ευρώ έγινε ακόμη πιο «ακριβό», μέχρι που του έβαλαν φρένο με την κρίση! Τυχαίο; Ίσως…
Ωστόσο γιατί παρουσιάζει ενδιαφέρον η τωρινή συγκυρία; Διότι πριν μερικές ημέρες ανακοινώθηκε πως θα εισέλθει στην οικογένεια του ευρώ η Κροατία! (την 1η Ιανουαρίου 2023) Λέτε να επαναληφθεί η ιστορία; Λέτε η πτώση να μετριαστεί κάπου πάνω από το 0.90 και να ακολουθήσει άνοδος που θα συμπέσει με την έλευση της Κροατίας το χειμώνα (που έπεται εξαιρετικά βαρύς και ενδιαφέρον, σε όλα τα επίπεδα);
Πολλές οι εκτιμήσεις, ας δούμε τι έχουν να πουν και οι ειδικοί ωστόσο…
Η Ευρώπη «γερνάει» – Τι φανερώνει το ρεκόρ εμπορικού ελλείμματος
Η απόλυτη ισοτιμία ως πλεονέκτημα;
Σύμφωνα με τη Deutsche Welle, ένα ασθενές νόμισμα μπορεί να έχει και πλεονεκτήματα, καθώς ενισχύει τις εξαγωγικές επιδόσεις της οικονομίας. Τα εγχώρια προϊόντα προσφέρονται πιο φτηνά στις αγορές του εξωτερικού, άρα ενισχύεται ο τζίρος των επιχειρήσεων που τα παράγουν. Ωστόσο, το πλεονέκτημα αυτό είναι σχετικό.
Όπως επισημαίνει η Σόνια Μάρτεν, αναλύτρια συναλλάγματος στην DZ Bank, οι γερμανικές επιχειρήσεις επωφελούνται από ένα ασθενές ευρώ μόνο όταν οι ίδιες παράγουν τα προϊόντα τους εξ ολοκλήρου στη Γερμανία ή στην ευρωζώνη. “Εάν όμως για την παραγωγή των προϊόντων πρέπει να εισάγουν πρώτες ύλες ή άλλα προϊόντα από χώρες εκτός ΕΕ, τότε δεν βγαίνει ο λογαριασμός”, λέει η Σόνια Μάρτεν, υπενθυμίζοντας μάλιστα ότι για την αγορά ενέργειας το νόμισμα αναφοράς είναι το αμερικανικό δολάριο και όχι το ευρώ.
Οι αυξανόμενες τιμές της ενέργειας ήταν και ο κύριος λόγος, για τον οποίο τον Ιούνιο το ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών της Γερμανίας παρουσίασε έλλειμμα για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια. Συν τοις άλλοις οι υψηλές τιμές στην ενέργεια πυροδοτούν πληθωριστικές πιέσεις.
Αυτό προφανώς δεν συνάδει με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (EKT), η οποία προσπαθεί να καταπολεμήσει την ακρίβεια, ανεβάζοντας τα επιτόκια δανεισμού. Δεν θέλει όμως να αυξήσει τα επιτόκια με τόσο γρήγορο ρυθμό, ώστε να καταπνίξει τις προσπάθειες για οικονομική ανάπτυξη. “Μία δυνατότητα θα ήταν να παρέμβει στις αγορές μόνο φραστικά, σε ένα πρώτο στάδιο”, λέει η Σόνια Μάρτεν.
Η εμπειρία δείχνει όμως ότι σε μία τέτοια περίπτωση δραστηριοποιούνται κερδοσκόποι, τα στοιχήματα των οποίων μπορούν να ρίξουν την ισοτιμία του ευρώ μέσα σε λίγες ημέρες. Όσο για την πτωτική τάση των τελευταίων ημερών, η αναλύτρια της DZ Bank θεωρεί ότι οφείλεται “στη νευρικότητα των αγορών”.
Η ΕΚΤ σε πολύ δύσκολη θέση
Η προοπτική μιας εντονότερης οικονομικής επιβράδυνσης έχει επίσης προκαλέσει αμφιβολίες για το κατά πόσον η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μπορέσει να σφίξει τη νομισματική πολιτική αρκετά επιθετικά ώστε να συγκρατήσει τον πληθωρισμό που βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ χωρίς να προκαλέσει έντονο οικονομικό αντίκτυπο.
“Η ΕΚΤ βρίσκεται σε πολύ, πολύ δύσκολη θέση. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η ΕΚΤ άργησε μάλλον να αντιδράσει, τόσο όσον αφορά τον τερματισμό των αγορών ομολόγων της, αλλά και το ενδεχόμενο σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής”, δήλωσε στο CNBC ο Jeremy Stretch, υψηλόβαθμο στέλεχος της CIBC Capital Market.
Ο Graham Secker, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής ευρωπαϊκών μετοχών της Morgan Stanley, δήλωσε ότι η αδυναμία του ευρώ θα μπορούσε να δώσει ώθηση στις ευρωπαϊκές εταιρείες ενόψει της επικείμενης περιόδου κερδών β’ τριμήνου.
Γιατί είναι σημαντική η ισοτιμία 1:1
«Ναι, είναι σημαντική», απαντά κατηγορηματικά το Bloomberg, τονίζοντας ότι αυτό ισχύει και για τις αγορές και για την ψυχολογία των Ευρωπαίων. «Είναι μια πληγή στην περηφάνεια των Ευρωπαίων, που έβλεπαν εξαρχής στο ευρώ ένα σημαντικό πολιτικό επίτευγμα και έναν ανταγωνιστή του κυρίαρχου δολαρίου», σημειώνει η ίδια ανάλυση.
Εκτιμά, πάντως, ότι η κρίση που αντιμετωπίζει το ευρώ σήμερα δεν έχει «υπαρξιακά» χαρακτηριστικά, ενώ η ευρωζώνη έχει αντιμετωπίσει και άλλες σημαντικές στο παρελθόν και μπορεί να κάνει το ίδιο. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι ο πόλεμος και οπ συνδυασμός όλων των άλλων κρίσεων δημιουργεί μια μάλλον πρωτόγνωρη κατάσταση.
Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει σημειώσει ο νομπελίστας οικονομολόγος Ρόμπερτ Μαντέλ, καθώς η ισοτιμία ανάμεσα στο ευρώ και το δολάριο είναι η πιο σημαντική σε όλο τον κόσμο, οι επιπτώσεις είναι σοβαρές όταν αυτή σημειώνει σημαντικές αυξομειώσεις. Για παράδειγμα, οι επιχειρήσεις αναγκάζονται να δαπανούν μεγαλύτερα ποσά για να προστατευθούν απέναντι σε κινδύνους στην αγορά συναλλάγματος, ενώ επηρεάζεται σαφώς και ο δανεισμός τους.
Οι άμεσες συνέπειες
Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι σχεδόν τα μισά από τα αγαθά που εισάγονται στην ευρωζώνη τιμολογούνται σε δολάρια, έναντι ποσοστού μικρότερου του 40% σε ευρώ. Ειδικά η «ενέργεια», δηλαδή πετρέλαιο και φυσικό αέριο, πληρώνονται παραδοσιακά σε δολάρια – έτσι, καθώς τόσο οι τιμές των δύο αγαθών όσο και η ισοτιμία του δολαρίου έχουν εκτιναχθεί στα ύψη, απαιτούνται ολοένα περισσότερα ευρώ από τους προϋπολογισμούς για να καλυφθούν οι ανάγκες.
Το αποτέλεσμα είναι, όπως διαπίστωσε και τον Μάιο η κεντρική τράπεζα της Γαλλίας, ότι η συνεχιζόμενη αποδυνάμωση του ευρώ περιπλέκει και δυσκολεύει τις προσπάθειες που καταβάλει η ΕΚΤ για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό.
Την ίδια στιγμή, ενώ οι επιχειρήσεις που στηρίζονται στις εισαγωγές έχουν σαφές μειονέκτημα, οι προσανατολισμένες στις εξαγωγές ελπίζουν να επωφεληθούν, καθώς τα προϊόντα τους γίνονται πιο ανταγωνιστικά σε αρκετές διεθνείς αγορές. Αυτό, όμως, κάθε άλλο παρά δεδομένο μπορεί να θεωρείται.
Από τη μία, όπως σημειώνει η Washington Post, «κάθε όφελος από τις εξαγωγές ενδέχεται να εξανεμιστεί από την αύξηση του πληθωρισμού στα 19 κράτη-μέλη της ευρωζώνης». «Η κυρίαρχη αντίληψη ότι το αδύναμο ευρώ ενισχύει τις ευρωπαϊκές εξαγωγές αποδεικνύεται ήδη λανθασμένη», εκτιμά και η Wall Street Journal, παραπέμποντας στο πρώτο εμπορικό έλλειμα σε μηνιαία βάση που κατέγραψε η Γερμανία μετά το 1991.
Η Κίνα θα σώσει το ευρώ;!
Παρά τα τρωτά σημεία της Ευρώπης, η πτώση του ευρώ στο 1 προς 1 με το δολάριο είναι απίθανο να κρατήσει πολύ, γιατί αν η οικονομική ανάκαμψη στην Κίνα αποκτήσει δυναμική, θα στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία, γράφει ο Simon White του Bloomberg.
Ο καλύτερος δείκτης για το δολάριο είναι η καμπύλη πραγματικών αποδόσεων, η οποία γίνεται πιο απότομη όταν οι βραχυπρόθεσμες πραγματικές αποδόσεις μειώνονται περισσότερο από τις μακροπρόθεσμες, οδηγώντας σε ένα ισχυρότερο USD.
Η σχέση, αν συνεχίσει να διατηρείται, υποδηλώνει ότι η ενίσχυση του δολαρίου μπορεί να μην έχει λίγο δρόμο ακόμη, μέχρι να κορυφώσει.
Για τα νομίσματα, μεγαλύτερη σημασία έχουν οι σχετικές τάσεις. Κι ενώ η πραγματική αύξηση της προσφοράς χρήματος μειώνεται στην Ευρώπη, μειώνεται πολύ πιο γρήγορα στις ΗΠΑ (από υψηλότερο επίπεδο).
Η τρέχουσα ισoτιμία ευρώ – δολαρίου φαίνεται επίσης υπερβολική έναντι των πραγματικών διαφορών στα επιτόκια, που έχουν αρχίσει να αυξάνονται προς όφελος του ευρώ.
Αλλά είναι η Κίνα που μπορεί να αποδειχθεί ο αποφασιστικός βραχίονας στήριξης του ευρώ τους επόμενους μήνες. Η ανάκαμψη στην Κίνα παραπαίει επί του παρόντος, αλλά υπάρχει αύξηση της πραγματικής προσφοράς χρήματος (σε αποπληθωρισμένους όρους) που θα δώσει πολύ καλή στήριξη στην ευρωπαϊκή ανάπτυξη. Περαιτέρω δυναμική στην ανάκαμψη της Κίνας θα βοηθήσει και στη σταθεροποίηση της ευρωπαϊκής οικονομίας και στη στήριξη του ευρώ.
Στη ζώνη των 1,06-1,10 δολαρίων βλέπει τη δίκαιη αξία (FV) του ευρώ από μεριάς της η Citigroup, αλλά πλέον εκτιμά ότι μέσα στο επόμενο τρίμηνο το ευρωπαϊκό νόμισμα θα υποχωρήσει στα 0,97 δολάρια.
«Συμφωνούμε με την ιδέα ότι (οι περισσότερες) κεντρικές τράπεζες θέλουν να ενισχύσουν τα νομίσματά τους για να αντισταθμίσουν τον υψηλότερο εισαγόμενο πληθωρισμό, αλλά οι αντίστροφοι πόλεμοι συναλλάγματος απλώς δεν λειτουργούν για νομίσματα εισαγωγής εμπορευμάτων», υπενθυμίζει η Citigroup.
Ανοδικοί κίνδυνοι:
Προκειμένου να αντισταθμιστεί η επικείμενη ύφεση, ομόφωνη υποστήριξη για αυξημένη δημοσιονομική συνοχή και κοινή έκδοση ομολόγων, με ανοδική έκπληξη σε μέγεθος και δομή (επιχορηγήσεις και όχι δάνεια).
Ομόφωνη υποστήριξη και σαφώς καθορισμένες λεπτομέρειες σχετικά με τον μηχανισμό backstop διασποράς της περιφέρειας.
Θετικοί κραδασμοί από την Κίνα (επαναάνοιγμα + δημοσιονομική) ή κατάπαυση του πυρός Ρωσίας/Ουκρανίας.
Πτωτικοί κίνδυνοι:
Πλήρης μείωση της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία στην Ευρώπη. Αν και οι αρχικές εκτιμήσεις υποδηλώνουν ότι η Ευρώπη μπορεί να μπορέσει να περάσει τον επόμενο χειμώνα χωρίς ρωσικό αέριο, θα χρειαζόταν σημαντική οικονομική προσαρμογή, πιθανώς προκαλώντας μια οδυνηρή ύφεση.
Διεύρυνση της νομισματικής πολιτικής και των Spread. Η συνεχιζόμενη διεύρυνση του spread της περιφέρειας ως αποτέλεσμα της αυξημένης καθαρής προσφοράς (παραδόξως λιγότερο πτωτική είναι το QE της ΕΚΤ). Ομοίως, εάν διευρυνθεί η τιμολόγηση του της πολιτικής της Fed έναντι της ΕΚΤ, αυτό μπορεί να παρασύρει το EURUSD.
Η αποτυχία της Κίνας να τονώσει εκ νέου την οικονομία της μετά τις προσπάθειες απομόχλευσης και την επακόλουθη επιβράδυνση στον τομέα των ακινήτων. Αυτό πιθανότατα συνεχίζει να διεισδύει στα ευρωπαϊκά δεδομένα με πιο δυνατό τρόπο από ό,τι αναμενόταν, με την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών εξαγωγών να παραμένει χλιαρή και να φιλτράρεται στην αύξηση των εταιρικών κερδών.
